Creat Folláine

Ní féidir le OTI folláine agus caighdeán maireachtála Shaoránaigh na hÉireann a thomhas; ní mór dúinn Creat Folláine a bhunú chun leas náisiún na hÉireann a thomhas agus féachaint ar na buntáistí sóisialta a bhaineann lenár gcinntí buiséadacha náisiúnta.

A mother and baby play on a window seat at home

Creideann an Comhaontas Glas nach bealach é OTI chun folláine agus cáilíocht bheatha Shaoránaigh na hÉireann a thomhas; tá sé in am dúinn féachaint ar Tháscairí Folláine chun leas náisiún na hÉireann a thomhas agus féachaint ar na buntáistí sóisialta a bhaineann lenár gcinntí buiséadacha náisiúnta.

Go dtí seo, rinneadh rath eacnamaíoch na hÉireann a thomhas trí olltáirgeacht intíre (OTI) a thomhas, rud nach bhfuil in ann ach geilleagar na hÉireann a thomhas. D'fhéachfadh Creat Folláine ar an gcaoi a bhfuil ag éirí le hÉirinn ar bhealach i bhfad níos leithne ná ár bhfeidhmíocht eacnamaíoch amháin, agus in éineacht leis na huirlisí eacnamaíocha atá ann cheana, tugann siad deis dearcadh iomlánaíoch dea-chothromú a chruthú ar an gcaoi a bhfuil ár sochaí ag dul i méid. Trí thomhas a dhéanamh ar thionchair ar chomhionannas, gníomhú ar son na haeráide, dáileadh na bochtaineachta, rochtain ar sheirbhísí bunúsacha agus inbhuanaitheacht agus slándáil fhadtéarmach na samhlacha eacnamaíocha reatha, cinntíonn Táscairí Folláine go bhfuil buiséid agus beartais dírithe ar shaoil saoránaigh uile na hÉireann a fheabhsú.

I mí na Samhna 2020, sheol an Comhaontas Glas páipéar seasaimh maidir le táscairí folláine a úsáid mar uirlis i mbuiséid náisiúnta agus i gceapadh beartas. Sa pháipéar seo, molann an Comhaontas Glas go bhfuil sé de dhualgas ar an rialtas cinntí buiséadacha agus beartais a bhunú maidir le folláine gach duine a chónaíonn faoina ndlínse a fheabhsú i samhail shóisialta, chomhshaoil agus eacnamaíoch a urramaíonn an ghlúin seo agus an chéad ghlúin eile. Tá an uaillmhian sin ag teacht go maith le spriocanna an Chomhaontais Ghlais chun paraiméadair eacnamaíocha a thabhairt isteach a léiríonn samhail 'Eacnamaíocht Taoschnó' d'anailís fhioscach. In 2021, bunaithe ar Bheartas agus Táscairí Folláine an Chomhaontais Ghlais, d'fhógair rialtas na hÉireann go bhforbrófaí Creat Folláine d'Éirinn.

Quote marks

Ní léiriú maith é OTI i gcónaí ar an gcaoi a bhfuilimid ag déanamh i ndáiríre mar gheilleagar. Conas a bhraitheann daoine? Cén chaoi a bhfuil ag éirí leo sa saol? An bhfuil ag éirí go maith leo? An bhfuil rochtain ag páistí ar spás glas? Is iad sin na saincheisteanna a bhfuil an geilleagar in ainm a bheith ag dul i ngleic leo, agus is bealach iad Táscairí Folláine chun é seo a dhéanamh.

Níor cheart táscairí folláine a nascadh le feidhmíocht eacnamaíoch amháin (e.g. dífhostaíocht, pá, bochtaineacht etc.)

Ní mór Táscairí Folláine a choincheapadh, a fhorbairt, a chur i bhfeidhm agus a bhainistiú laistigh de chomhthéacs rannpháirtíochta poiblí. Is é muinín an phobail an bunús atá leis an tsamhail chinnteoireachta seo.

Ba cheart na táscairí go léir a bheith fréamhaithe sa bhreithniú oibiachtúil ar riachtanas agus ar thagarmharcáil fhianaisebhunaithe.

Ba cheart go mbeadh Táscairí Folláine dírithe ar spriocanna agus ar fheidhmíocht agus ba cheart go dtaispeánfadh siad dul chun cinn bliain i ndiaidh bliana le maoirseacht reachtais ar an dul chun cinn atá déanta.

Creideann an Comhaontas Glas gur cheart go bhfeidhmeodh na sonraí a bhailítear i bhfoirmiú aon chórais Táscairí Folláine mar chóras sonraí oscailte agus gur cheart go mbeadh an dea-chleachtas sin i bhfeidhm.

Molaimid an obair seo a chur chun cinn faoi chuimsiú cheithre ghné na folláine de chuid an ECFE: caipiteal sóisialta, caipiteal nádúrtha, caipiteal daonna agus caipiteal eacnamaíoch.

Neasa Hourigan TD, Senators Pauline OReilly and Roisin Garvey, and Marc Ó Cathasaigh TD launch the Green Party's position paper on a well being economy.jpg

Seolann Comhaontas Glas páipéir seasaimh ar Creat Folláine

Tuilleadh eolais